Śmierć naszych bliskich jest wydarzeniem, które zdecydowanie potrafi przytłoczyć nas nie tylko psychicznie, ale i pod względem wszelkich formalności. Pogrzeb, procedura spadkowa oraz wszelkie inne czynności związane z pochówkiem stanowią dla większości osób duży problem, zwłaszcza kiedy nie są nam znane prawo bankowe i prawidłowe procedury zarządzania środkami bankowymi zmarłego.
Jak poinformować bank o śmierci bliskiego?
Najczęściej banki informacje o śmierci właściciela rachunku bankowego dostają od rodziny zmarłego. Rodzina musi wówczas dostarczyć akt zgonu na podstawie którego bank stwierdza prawdziwość informacji, a następnie bank pozbawia zmarłego pełnomocnictwa do konta. W razie gdyby najbliżsi zmarłego nie poinformowali banku o jego zgonie to bank będzie utrzymywał konto aktywne przez 5 lat od momentu ostatniej wpłaty. Jeśli w przeciągu tego czasu na konto nie wpłyną żadne nowe środki bank zacznie sprawdzać numer pesel posiadacza, aby potwierdzić domniemany zgon.
Zezwolenie na dyspozycję i jak je wydać?
Według art. 56 Prawa bankowego właściciel rachunku może wydać zezwolenie na dyspozycję w razie śmierci – dzięki temu bank wypłaci pieniądze z konta wskazanej w niej osobie. Niestety większość ludzi nie podejmuje takich kroków jeszcze za życia, co powoduje, że pieniądze zostają dołączone do masy spadkowej i korzystanie z nich wymaga przeprowadzenia postępowania. Przez to wiele ludzi decyduje się na wypłacanie środków zmarłego mniejszymi kwotami poprzez kartę, wypłaty z konta bankowego online czy tez przez pełnomocnictwo.
Prawo bankowe ogranicza kwotę, która jest możliwa do wypłacenia, jak i jej beneficjentów (osób uprawnionych do wypłacenia środków) – kwota wypłaty niezależnie od ilości udzielonych dyspozycji, nie może być wyższa niż dwudziestokrotne przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw, które obowiązywało przed śmiercią właściciela rachunku bankowego. Dyspozycję zazwyczaj wydaje się na rzecz najbliższych osób z grona takich jak: małżonek, dzieci, rodzeństwo, rodzice biologiczni czy też zastępczy. W sytuacji zupełnego braku osób z rodziny pieniądze przejumje gmina w której żył posiadacz konta.
Czy mogę wypłacić pieniądze zmarłej osoby ?
Do wypłaty środków z konta będziemy upoważnieni dopiero po poinformowaniu banku o śmierci właściciela konta, oraz po ustaleniu spadkobierców. W innym przypadku gdybyśmy chcieli dokonać wypłaty środków z konta zmarłego np. z bankomatu bez uprzedniego informowania banku moglibyśmy być posądzeni przez bank o kradzież, wyłudzenie, przywłaszczenie środków czy nawet działanie na szkodę banku. Nawet jeśli zostaliśmy przez posiadacza konta upoważnienie do dysponowania jego majątkiem to samowolne pobieraniu pieniędzy zmarłego jest niedozwolone. Dostęp do środków zostanie nam przyznany dopiero po zakończonym procesie spadkowym, który odbywa się drogą sądową.
Co mogę zrobić już teraz ?
Nikt nie lubi myśleć o śmierci ani o tym co się stanie z naszym majątkiem po naszym odejściu. Lecz pomimo wszystko warto podjąć pewne kroki ułatwiające naszym bliskim czynności spadkowe. Jedna z podstawowych rzeczy jaką każdy posiadacz konta bankowego powinien zrobić to wyznaczyć osoby upoważnione do zarzadzania jego pieniędzmi po śmierci. Kolejnym dobrym krokiem jest spisanie testamentu w którym rzetelnie opiszemy nasz podział majątku względem bliskich. Testament może także być podstawą wniosku do sądu o stwierdzenie nabycia spadku, oraz pomaga uniknąć konfliktów rodzinnych.