Śmierć osoby bliskiej związana jest ze skutkami prawnymi dla przyszłych spadkobierców. Spadkodawca mógł po sobie pozostawić testament, czyli rozporządzić swoim majątkiem jeszcze za życia. W ten sposób wyznaczył krąg osób, które po nim dziedziczą. Gdy spadkodawca pomija członków rodziny w testamencie do objęcia po nim majątku, przysługuje im pewne prawo. Tym prawem jest zachowek. Komu przysługuje zachowek?
Co to jest zachowek?
Zachowek to ochrona interesów najbliższych krewnych zmarłego. Jest to świadczenie pieniężne na rzecz pominiętych w testamencie osób najbliższych spadkodawcy. Często rozrządzenie na rzecz osoby obcej jest krzywdzące dla najbliższych krewnych zmarłego w wyniku treści testamentu. Zachowek zapewnia możliwość dochodzenia pieniędzy od spadkodawców ujętych w testamencie. Komu należy się zachowek?
Uprawnienie do zachowku opiera się na bliskiej więzi rodzinnej między spadkodawcą a uprawnionym.
Do zachowku mają prawo:
- Zstępni, czyli dzieci lub wnukowie;
- Małżonek;
- Rodzice spadkodawcy, o ile byliby oni powołani do spadku z ustawy.
Można otrzymać zachowek po swoich rodzicach. Jeśli jesteś wnukiem, a twoi rodzice nie żyją, również możesz żądać roszczenia o zachowek po swoich dziadkach. Zachowek nie należy się po cioci lub wujku.
Uprawnieni do zachowku mogą być również osoby, które zostały wymienione w testamencie jako spadkobiercy. Spadkobiercy są uprawnieni do zachowku w przypadku, kiedy mimo dziedziczenia z testamentu nie dostaną przypadającego im udziału zagwarantowanego przez zachowek, czyli spadkodawca zapisał im np. 1/10 spadku, a wartość zachowku wynosiłaby ¼ spadku.
Komu nie należy się zachowek?
Zachowek nie przysługuje osobom, które zostały uznane za niegodne, zrzekły się dziedziczenia albo odrzuciły spadek przypadający z ustawy lub zostały wydziedziczone. W takim przypadku wszystkie te osoby, traktowane są jakby nie dożyły otwarcia spadku.
Inną osobą, której zachowek się nie należy jest małżonek, który został wyłączony od dziedziczenia.
Od kogo należy się zachowek?
Zobowiązani do zapłaty zachowku są w pierwszej kolejności spadkobiercy. Jeżeli nie jest to możliwe, można skierować roszczenie o zachowek do zapisobiorcy windykacyjnego. W dalszej kolejności można żądać od osoby, która otrzymała od spadkodawcy darowiznę doliczoną do spadku, czyli obdarowanego.
