Testament pozwala zdecydować, co stanie się z Twoim majątkiem po śmierci. Jedną z najprostszych form jest testament własnoręczny, regulowany przez art. 949 Kodeksu cywilnego. Powstaje pytanie jak go napisać, aby był ważny, i na co zwrócić uwagę.
Czym jest testament własnoręczny?
Testament własnoręczny to dokument spisany ręcznie przez spadkodawcę, czyli osobę rozporządzającą majątkiem na wypadek śmierci. Zgodnie z art. 949 KC, musi spełniać określone wymogi formalne. Jest popularny ze względu na prostotę i brak potrzeby angażowania notariusza.
Wymogi formalne
Testament własnoręczny musi być w całości napisany pismem ręcznym przez spadkodawcę – nie można używać komputera ani maszyny do pisania. Dokument wymaga podpisu imieniem i nazwiskiem, a jego brak powoduje nieważność. Powinien także zawierać datę sporządzenia, choć jej brak nie unieważnia testamentu, jeśli nie budzi wątpliwości co do zdolności spadkodawcy, treści dokumentu lub relacji między testamentami, jak stanowi art. 949 § 2 KC.
Jak napisać testament? Krok po kroku
Przed rozpoczęciem pisania zastanów się, co chcesz przekazać i komu. Możesz rozporządzić całym majątkiem lub jego częścią, wskazując konkretne osoby lub przedmioty, takie jak mieszkanie czy oszczędności. Następnie weź kartkę i długopis, aby odręcznie spisać treść. Zacznij od nagłówka „Testament” i jasno opisz swoją wolę, na przykład: „Ja, Jan Kowalski, urodzony 15.03.1950 r., zapisuję mieszkanie przy ul. Słonecznej 10 w Warszawie córce Annie Kowalskiej, urodzonej 20.05.1990 r.”. Określ spadkobierców, podając ich dane, oraz precyzyjnie wskaż, co mają otrzymać, unikając niejasnych sformułowań.
Po napisaniu testamentu podpisz go imieniem i nazwiskiem oraz dodaj datę, na przykład „Warszawa, 25.06.2025 r.”. Gotowy dokument przechowuj w bezpiecznym miejscu, gdzie bliscy będą mogli go znaleźć, na przykład w domu, u notariusza lub w Notarialnym Rejestrze Testamentów.
Na co uważać?
Testament może sporządzić tylko pełnoletnia osoba z pełną zdolnością do czynności prawnych. Ważna jest precyzja zapisów – niejasne sformułowania, takie jak „zostawiam majątek dzieciom” bez wskazania konkretnych osób, mogą prowadzić do sporów. Pamiętaj o zachowku, do którego mogą być uprawnieni bliscy, na przykład dzieci lub małżonek, nawet jeśli nie uwzględnisz ich w testamencie. Testament można w każdej chwili odwołać lub zmienić, sporządzając nowy dokument i zaznaczając, że unieważnia on poprzednie.
Częste błędy
Najczęstsze błędy to użycie komputera zamiast odręcznego pisma, co czyni testament nieważnym, oraz brak podpisu, który również prowadzi do nieważności. Niejasne zapisy mogą powodować spory między spadkobiercami, a nieuwzględnienie zachowku może skutkować roszczeniami bliskich.
Alternatywy
Oprócz testamentu własnoręcznego istnieją inne formy, takie jak testament notarialny, który jako sporządzony przez notariusza jest trudniejszy do podważenia, testament allograficzny, czyli ustny składany wobec świadków i urzędnika, oraz testament szczególny, na przykład ustny w obliczu zagrożenia życia.
Podsumowując, testament własnoręczny, zgodny z art. 949 KC, to prosty sposób na rozporządzenie majątkiem. Kluczowe są odręczność, podpis i data, a precyzyjne zapisy minimalizują ryzyko sporów.
Masz pytania? Skontaktuj się z prawnikiem spadkowym!
